علی خامنهای و فتوایی که درهای تمام ورزشگاههای ایران را بست
محمد یراحی
...خوب بودن کافیست
«حسین جلالی»، عضو «کمیسیون فرهنگی» مجلس شورای اسلامی در واکنش به ارایه «طرح ورود زنان به ورزشگاههای فوتبال» به مجلس یازدهم گفته آیتالله «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی با این طرح مخالف است و حضور زنان در ورزشگاهها را «منافی شرع اسلام» میداند.
با وجود بازگشایی مجدد بسیاری از اماکن عمومی و دولتی، از جمله سینماها، مدارس، دانشگاهها و حتی سالنهای سرپوشیده ورزشی و استخرها در تمامی استانها پس از همهگیری کرونا، فدراسیون فوتبال ایران درهای ورزشگاههای ایران را به روی تماشاگران باز نمیکند. دلیل این موضوع، حساسیت ویژه فیفا بر سر قانون منع حضور زنان در ورزشگاههای ایران و تبعیضهای جنسیتی از سوی جمهوری اسلامی است.
***
حسین جلالی متولد رفسنجان و نماینده مردم این شهر در مجلس شورای اسلامی است. او پیش از این، سابقه ریاست دفتر آیتالله «محمدتقی مصباح یزدی»، از تندروترین رهبران مذهبی در ایران را برعهده داشته است.
جلالی در خاطراتش گفته پدرش نذر کرده بود در صورتی که فرزند اولش «ذکور» شود، او را برای تحصیل علوم دینی، به حوزه علمیه قم بفرستد. فرزندش پسر شد و نتیجه، یک روحانی تندرو اصولگرا به نام حسین جلالی.
او گفته است: «قانون جامعه اسلامی بر مبنای شرع و شریعت اسلامی نوشته میشود.»
بنابراین، نتیجهگیری کرده است که «شورای نگهبان» و «مجمع تشخیص مصلحت نظام» فراتر از نمایندگان مجلس و براساس فتوای رهبر جمهوری اسلامی، هرگونه طرح و قانونی مبنی بر حضور زنان در ورزشگاهها را متوقف خواهند کرد.
او به فتوای علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی اشاره کرده و گفته است: «رهبر فتوا دادهاند که رویت مستقیم بدن مردان توسط زنان حرام است. این فتوا تکلیف حضور زنان در استادیومها را روشن و آن را منع کرده است.»
منظور حسین جلالی از آنچه «نگاه مستقیم زن به بدن مرد» دانسته، دیده شدن حد فاصل جوراب بلند بازیکنان فوتبال و شورت ورزشی آنها است که به فاصلهای در حدود کمتر از ۱۰ سانتیمتر از پای بازیکنان فوتبال خلاصه میشود.
تماشاگران زنی که به ورزشگاهها میروند، از دیدگاه این نماینده تندرو مجلس شورای اسلامی، ممکن است از روی سکوها و فاصله ۳۰ تا ۱۰۰ متری با زمین فوتبال، مرتکب گناه یا فعل حرام شوند.
میتوان درک کرد که چرا حسین جلالی نسبت به حضور زنان در ورزشگاههای ایران نگاهی تند و افراطی دارد. تفکرات او برگرفته از مردی هستند که سالها ریاست دفترش را برعهده داشت؛ محمدتقی مصباح یزدی.
«محمود احمدینژاد» سال ۱۳۸۵، یعنی یک سال پس از آن که به ساختمان «پاستور» رسید، با ارسال نامهای مستقیم به «محمد علیآبادی»، رییس وقت سازمان تربیت بدنی، خواستار فراهم کردن امکانات حضور زنان در ورزشگاهها شد.
«امیر خادم»، نماینده وقت مجلس شورای اسلامی و عضو «فراکسیون ورزش» مجلس به خبرگزاری «مهر» گفته بود احمدینژاد بدون درنظر گرفتن نظر کارشناسان و حتی تذکر نمایندگان که حضور زنان در ورزشگاهها نیاز به بررسی و مهیا شدن شرایط دارد، این دستور را صادر کرده است.
محمود احمدینژاد در اولین جلسه هیات دولت در سال ۱۳۸۵، از محمد علیآبادی و «علی سعیدلو»، معاون اجرایی رییسجمهوری خواست تا هرچه سریعتر دستور او در مورد ورود زنان به ورزشگاههای کشور را اجرایی کنند. او گفته بود: «نامهای که خطاب به شما نوشتم، دستور بوده، نه طرح.»
بهمن سال ۱۳۹۴، «مرتضی آقاتهرانی»، روحانی نزدیک به مصباح یزدی در گفتوگو با هفتهنامه «رمز عبور»، از چالش میان محمود احمدینژاد با محمدتقی مصباح یزدی پرده برداشت. او نقل کرد یک روز پس از دستور رییسجمهوری به سازمان تربیت بدنی، «ناصر مکارم شیرازی» از او میخواهد تا احمدینژاد را از این تصمیم منصرف کند.
مرتضی آقاتهرانی مدعی شد که در حاشیه جلسه هیات دولت، به رییسجمهوری «تذکر» و «پیام شفاهی» مکارم شیرازی را رسانده اما احمدینژاد با لبخندی کنایهآمیز پاسخ داده بود: «به ایشان بگویید نگران نباشند.»
او در مصاحبه با نشریه رمز عبور گفت: «پیغام ایشان را به آقای مکارم رساندم. دیدم حاجآقا خیلی ناراحت شد.»
ناراحتی فردی مانند مکارم شیرازی، با واکنش تند او نیز همراه میشد. او در نخستین جلسه درس خارج خود، خطاب به طلاب جوان، ولی در اصل برای پایان دادن به دستور رییسجمهور گفته بود: «این کار خلاف شرع و ضوابط آن است. زن نمیتواند مرد را با بدن لخت نگاه کند. حرام است. بحث اختلاط و این حرفها یک بحث دیگری است و این که میریزند به هم و مفاسد بعدی دارد و مقدمه حرام است. ولی همین تماشای مرد با بدن لخت حرام است.»
پس از سخنرانی مصباح یزدی، سه تحصن در مشهد، تهران و قم علیه ورود زنان به ورزشگاهها برگزار شد.
همان هفته، «احمد خاتمی»، خطیب جمعه اصولگرای جمهوری اسلامی در خطبههای نماز جمعه تهران با انتقاد از تصمیم رییس جمهوری، از نگرانی علمای تشیع در قبال این تصمیم سخن گفت: «بنده مهمترین عامل مخالفت روحانیون با حضور زنان در ورزشگاهها را اهمیت رعایت حجاب و عفاف میدانم. شما به ما بگویید چه کسی تضمینی بر رعایت شوونات اسلامی زنان در ورزشگاهها برای تماشای مسابقات ورزشی میدهد؟»
حسین جلالی البته به استفتائات رهبر جمهوری اسلامی هم اشاره کرده است. سال ۱۳۸۲، روزنامه «جمهوری اسلامی» متنی از علی خامنهای منتشر کرد که در هامش نامه(حاشیه کنار نامه)، فرمانده نیروی انتظامی خطاب به وزارت کشور و طرح این پرسش که آیا ورود زنان به ورزشگاهها برای تماشای رقابتهای والیبال را جایز میداند یا نه، نوشته بود: «این کار ممنوع و خلاف است و سرپیچی از آن تخلف محسوب میشود.»
در حقیقت هم نماینده مجلس شورای اسلامی ایران به صورت مستقیم برای فدراسیون جهانی فوتبال این پیام ویژه را ارسال میکند که ممنوعیت ورود تماشاگران زن به ورزشگاههای ایران، موضع اول شخص جمهوری اسلامی است.
علی خامنهای مشکلی ریشهای با زنان در تماشای ورزش مردان دارد. او پیش از این هم در فتوایی در مورد مجاز بودن تماشای کشتی مردان برای زنان نوشته بود: «اگر مشاهده آن با حضور در میدان کشتی و به طور مستقیم باشد و یا آن را به طور زنده و مستقیم از تلویزیون ببینند و یا به قصد لذت و ریبه بوده و یا در آن خوف ارتکاب گناه و فساد وجود داشته باشد، جایز نیست.»
«روحالله خمینی» نخستین رهبر جمهوری اسلامی از جانشین خود هم نگاهی تندروتر داشت. او حتی در پاسخ به پرسشی در مورد این که آیا زنان میتوانند ورزش مردان را از طریق عکس یا تلویزیون تماشا کنند، گفته بود: «نظر به عکس و فیلم اگر طرف را نشناسد، مانع ندارد؛ مگر آن که مفسدهای بر آن مترتب باشد.»
به عبارتی، اگر زنی بازیکنان فوتبال را بشناسد و فیلم مسابقه فوتبال را تماشا کند، مرتکب فعل حرام شده است.
فدراسیون فوتبال ایران با علم بر این که باز کردن درهای ورزشگاههای کشور بدون حضور زنان در ورزشگاهها، حساسیت فدراسیون جهانی فوتبال و خطر تعلیق فوتبال ایران را به همراه خواهد داشت، درهای ورزشگاهها را به صورت کامل به روی مردان و زنان بسته است.
دوشنبه شب ۱۰ آبان ۱۴۰۰، «ایزد سیفاللهپور» مدیرعامل باشگاه «نساجی» در برنامه زنده صداوسیمای حکومتی ایران به صراحت دلیل عدم ورود تماشاگران به ورزشگاهها را موضوع ممنوعیت حضور زنان اعلام کرد.
او گفت با وجود باز شدن ادارات، اماکن دولتی و سینماها، همچنان درهای ورزشگاههای ایران را بسته نگه داشتهاند.
«جیانی اینفانتینو» رییس فدراسیون جهانی فوتبال پیش از این اعلام کرده بود حضور تماشاگران زن در ورزشگاههای ایران در تمامی بازیهای لیگ و ملی باید آزاد شود.