گزارش سال ۲۰۲۱ دیدهبان حقوق بشر: ادامه سرکوب مخالفان توسط حکومت ایران
محمد یراحی
...خوب بودن کافیست
دیده بان حقوق بشر تازهترین گزارش خود از وضعیت حقوق بشر در جهان را منتشر کرده و اعلام کرده که است حکومت جمهوری اسلامی در سال ۲۰۲۱ به سرکوب مخالفان ادامه داده و قوانینی را وضع کرده است که بیش از پیش گذشته حقوق بشر را نقض میکنند.
در گزارش دیدبان حقوق بشر به مواردی چون حمله نیروهای سپاه پاسداران در ماه فوریه به سوختبران در شهرستان سراوان که در جریان آن حداقل ۱۰ نفر کشته شدند و به سرکوب اعتراضات مردم خوزستان به بیآبی در ماه ژوئیه که در جریان آن حداقل ۹ نفر از جمله یک نوجوان ۱۷ ساله کشته شدند، اشاره شده است.
دیدهبان جقوق بشر، در این گزارش گفته در طول سال گذشته، نیروهای امنیتی حکومت ایران به اعتراضات گسترده که عمدتاً ناشی از مسائل اقتصادی بود، با کاربرد زور بیش از حد و غیرقانونی از جمله زور کشنده پاسخ داده و هزاران معترض را دستگیر کردهاند.
دیدبان حقوق بشر همچنین گفته، مقامات جمهوری اسلامی از پیگرد قضایی و زندان به عنوان ابزار اصلی برای خاموش کردن صدای مخالفان برجسته و مدافعان حقوق بشر استفاده میکنند و هیچ ارادهای برای تحقیق و تفحص درباره نقض جدی حقوق بشر رخداده تحت کنترل آنها نشان ندادهاند.
مایکل پیج، معاون مدیر خاورمیانه در دیدهبان حقوق بشر، گفته «مقامات ایرانی با سرکوب خواستههای مردمی برای حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی به کل ملت آسیبی جبرانناپذیر وارد میکنند و تغییر مسیر لازم، اجتناب ناپذیر، و ضروری است.»
دیده بان حقوق بشر در گزارش خود به چندین مورد دستگیری فعالان مدنی در سال ۲۰۲۱ اشاره کرده است. از جمله دستگیری شش وکیل و فعال حقوق بشر در ماه اوت که قصد داشتند به دلیل سوءمدیریت و نرساندن واکسن کرونا به مردم، از مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی شکایت کنند. سه تن از آنها به نامهای آرش کیخسروی، مصطفی نیلی و مهدی محمودیان همچنان در بازداشت هستند.
در گزارش دیدبان حقوق بشر به اجرای احکام اعدام در ایران نیز اشاره شده و آمده است که ایران در سال ۲۰۲۱ یکی از پراعدامترین کشورهای جهان بوده است.
بر اساس این گزارش، تا نوامبر سال گذشته حداقل ۲۵۴ نفر در ایران اعدام شدهاند که هفت تن آنان اتهامات تروریستی داشتهاند. همچنین یک نفر از اعدام شدگان تا نوامبر سال گذشته، در سن زیر ۱۸ سال مرتکب جرم شده بوده است.
در سال گذشته میلادی، حداقل دو زندانی در ایران به دلیل نبود امکانات پزشکی جانشان را از دست دادهاند. دیده بان حقوق بشر به نامهای این دو نفر اشاره نکرده اما در سال گذشته حداقل دو زندانی سیاسی به نامهای بهنام محجوبی و ساسان نیکنفس در اثر عدم رسیدگی پزشکی در زندان جان خود را از دست دادند.
دیدهبان حقوق بشر به طرح موسوم به «صیانت از فضای مجازی» نیز اشاره کرده که نمایندگان مجلس ایران با بررسی آن در صحن علنی و در کمیسیونهای مربوطه موافقت کردهاند.
دیدهبان حقوق بشر در این باره نوشته است: «مقامات ایرانی مدتهاست که کاربران را زیر نظر گرفته و آنها را به دلیل نظرات ابرازشده آنلاین آنها تحت پیگرد قانونی قرار داده و فضاهای آنلاین را سانسور کردهاند.»
در بخش دیگری از گزارش درباره اوضاع اقتصادی ایران گفته شده وخامت شرایط اقتصادی به دلیل سوء مدیریت دولت، همهگیری کووید-۱۹، و تحریمهای ایالات متحده باعث افزایش فقر و کاهش استانداردهای زندگی برای میلیونها نفر در ایران شده است. دولت با بیدرایتی و سیاسیکاری به همهگیری پاسخ داده است، بهویژه در طرح تهیه ملی واکسن که در ماههای اول سال ۲۰۲۱ کند و غیر شفاف بود.