...خوب بودن کافیست
امروز دوشنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۱ نود و یکمین جلسه رسیدگی به پرونده حمید نوری دادیار سابق قوه قضاییه و متهم به مشارکت در اعدام هزاران زندانی سیاسی به دفاع ، کنت لوئیس، وکیل شاهدان و شاکیان پرونده اختصاص داشت.
در ماههای مرداد و شهریور ۱۳۶۷، هزاران زندانی سیاسی با دستور آیتالله خمینی، بنیانگذار و رهبر جمهوری اسلامی اعدام و در گورهای دستهجمعی دفن شدند.
از تعداد دقیق کشتهشدگان این اعدامهای دستهجمعی اطلاعات دقیقی در دست نیست اما بنا به برآوردهای تخمینی سازمانهای حقوق بشری و سیاسی، به حدود پنج هزار نفر میرسد.
مقامها و مسئولان ایرانی پیکر هیچیک از قربانیان کشتارهای سال ۱۳۶۷ را به خانوادههایشان تحویل نداده و به علاوه، در تلاش برای محو کردن هر نشانی از قربانیان، محل دفن اجساد را هم به اکثر خانوادهها اطلاع ندادهاند.
آیتالله حسینعلی منتظری در آن زمان در جلسهای با مقامهای مسئول، این اعدامها را «بزرگترین جنایت تاریخ» ایران خوانده بود.
کنت لوئیس در ابتدای این جلسه عید فطر را به حمید نوری و تمام مسلمانان در سراسر جهان تبریک گفت و ضمن تشکر از اعضای هیات دادستانی وقضات پرونده اعلان کرد که او و موکلینش جز در یک مورد با تمامی مندرجات کیفرخواست دادستان کاملا موافق هستند.
به گفته وکیل برخی از شاهدان بخشی از کیفرخواست صادر شده توسط دادستان را که سازمان مجاهدین را «بخشی از ارتش عراق» خوانده بود رد کرد و گفت در میان اعضای این سازمان و ارتش عراق «همکاریهایی وجود داشته اما سندی که ثابت کند سازمان مجاهدین بخشی از ارتش عراق بوده وجود ندارد.»
کیفرخواست ارائه شده در دادگاه و مرتبط با زندانیان عضو یا هوادار سازمان مجاهدین خلف با اشاره به درگیریهای مسلحانه بینالمللی بین دو کشور ایران و عراق در سالهای ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۷ آغاز شده است. در این کیفرخواست توضیح داده شده که در مرحلهٔ نهایی درگیریها، شاخه مسلح سازمان سیاسی مجاهدین خلق ایران چند بار به ایران حمله کرد، از جمله در ۴ مرداد ۱۳۶۷ و تحت عملیاتی به نام فروغ جاویدان. این مسئله موجب شد که درگیری سازمان مجاهدین و ایران به بخشی از درگیری مسلحانه ایران و عراق ملحق شوند . این حملات از خاک عراق آغاز و با پشتیبانی و همکاری ارتش عراق انجام میشد.
کنت لوئیس همچنین تاکید کرد که اعدامهای سال ۱۳۶۷ نه به دلیل مخاصمه مسلحانه بین ایران و عراق که به علت درگیریهای مسلحانه مجاهدین با حکومت ایران که «غیربینالمللی» توصیف میشوند رخ داد.
او که وکالت سازمان مجاهدین خلق را برعهده دارد در اظهارات امروز خود گفت اعضای این سازمان وقتی دست به اقدامات مسلحانه علیه حکومت ایران زدند که از سوی رژیم ایران با ممنوعیت فعالیت مواجه شدند وگرنه این سازمان «در آغاز جنگ، در صف اول جنگ با عراق بودند.»
کنت لوئیس همچنین در بخشی از اظهارات خود گفت که پاسداران انقلاب اسلامی پس از پایان جنگ لباس پیش مرگه های کرد را به تن کرده و با مجاهدین جنگیدند. او گفت حکومت ایران با این کار در پی آن بود تا نشان دهد که مجاهدین با همکاری عراق با کردهای طرفدار ایران میجنگد. این درگیریها منجر به اسارت گرفتن پاسداران توسط مجاهدین و به غنیمت گرفت سلاح های پایگاه آنها شد.
او در این جلسه تاکید کرد که کیفرخواست صادر شده علیه حمید نوری که از هیات قضات تقاضای اشد مجازات کرده است « کیفرخواستی علیه تمام رژیم ایران است.»
کنت لوئیس در دفاعیه نهایی خود گفت حمید نوری فرد «کم اهمیتی» در زندان نبوده است. او بعنوان رییس دفتر محمد مقیسه که زندانی سیاسی او را به نام مستعار ناصریان میشناسند فعالیت میکرده و به گفته او نقشی موثر در اعدام دسته جمعی زندانیان در زندان گوهردشت داشته است.
او گفت انکار متهم در نقش و حضور داشتن در اعدام ها برای او تخفيف مجازاتی را بوجود نمی آورد و اینکه جایگاه حمید نوری در سلسله مراتب هیئت مرگ پایین است دلیل آن نیست که ناقض مسئولیت از او باشد و از قضا [نقش او] بسیار هم مهم است.
او اعدام زندانیان عضو و هوادار سازمان مجاهدین خلق در ایران را نوعی «نسلکشی» توصیف کرد و گفت دادگاههای انقلاب در ایران با انتساب القابی همچون «مرتد و محارب» زندانیان سیاسی مخالف ایران را قتلعام کردند.
کنت لوئیس در بخشی از اظهارات خود به اعدام زندانیان سیاسی مخالف حکومت در زندانهای دیگر ایران نیز اشاره کرد و گفت اجرای احکام اعدام فراتر از زندانهای تهران بوده و علاوه بر مردان، زنان زندانی سیاسی را هم شامل میشده است.
وکیل شماری از شاهدان این پرونده درباره تظاهرات گسترده سی خرداد ۱۳۶۰ توضیحاتی داد و گفت در جریان سرکوب این تظاهرات صدها نفر از جمله زنان و دختران جوان بسیاری دستگیر شدند. شمار زیادی از این بازداشت شدگان اعدام شدند و تصاوير آنها در روزنامه ها با هدف شناسایی هویت شان منتشر شد. او این مقطع را نقطه عطف ورود سازمان مجاهدین به مرحله مبارزه مسلحانه علیه حکومت ایران دانست . گفت اینکه آنها نتوانستهاند «هیچ شاهد زنی» برای این دادگاه پیدا کنند به همین سبب «به نظر میرسد هیچ زن مجاهدی از زندان گوهردشت جان به در نبرد. فقط زندانیان سیاسی مرد شهادت دادند که این زنان در زندان حضور داشتند.»
حمید نوری به اتهام «جنایت جنگی» و «قتل عمد» در آبان ۱۳۹۸ در فرودگاه استکهلم سوئد بازداشت شد و روند دادرسی پرونده او مراحل نهایی خود را میگذراند.
این نخستین بار است که یک ایرانی به اتهام شرکت در کشتار زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷، در خارج از این کشور بازداشت و محاکمه میشود.
در ابتدای بازداشت حمید نوری حکومت ایران واکنشی نسبت به بازداشت او نشان نداد اما طی چند ماه گذشته واکنشهای مختلفی از خانواده و مقامات رسمی ایران درباره دادگاه و محاکمه او در رسانههای ایران منتشر شده است.
خبرگزاری فارس امروز گزارشی از احضار سفیر سوئد در ایران منتشر کرد و نوشت که وزارت خارجه ایران با احضار سفیر سوئد از او خواسته از دولت متبوعش بخواهد برگزاری «این دادگاه سیاسی و نمایشی» را تمام کرده و هر چه سریعتر حمید نوری را آزاد کنند.
خانواده حمید نوری نیز با انتشار بیانیهای ضمن شرح آخرین وضعیت او بازداشت و محاکمه او در سوئد را «غیرقانونی» توصیف کردند.
آنها دستگاه قضایی سوئد را متهم کردهاند که «بدون انجام تحقیقات جامع و مستقل و صرفا بر مبنای اظهارات مغرضانه و متعصبانه برخی از افراد بی طرف که انگیزه کافی برای انتقام گیری و خصومت شخصی و سیاسی داشتند» دستور بازداشت حمید نوری را صادر کرده است
خانواده حمید نوری در این بیانیه مدعی شدهاند که هیات دادستانی در مقایسه با فرصتی که به دادستانها و شاهدان پرونده داده است «اجازه و فرصت کافی برای دفاع» به حمید نوری نداده است.
دختر حمید نوری نیز در مصاحبه با پرس تی وی، شبکه ماهواره ای انگلیسی زبان صدا و سیما، گفته است که پدرش دو بار، یکبار هنگام بازداشت و یک بار پیش از دریافت کیفرخواست «مورد ضرب و شتم قرار گرفته است.»
به گفته این عضو خانواده حمید نوری یک بار دیگر نیز «شب قبل از اینکه کیفرخواست را به او بدهند، او را کتک زدند ویادداشتهایش را از او گرفتند.»
دختر حمید نوری همچنین ادعا کرده است که پدرش «بارها و بارها از سوی پلیس سوئد تحقیر» شده است و به گفته او «جالب نیست» مصادیق این تحقیرها را بیان کند.
دادرسی پرونده این مقام سابق قوه قضاییه مراحل پایانی خود را میگذراند و قرار است وکلای آقای نوری فردا و پس فردا دفاعیه خود را بیان کنند.