نقش رژیم ایران در سوریه: بیش از ۱۳ سال نقض حقوق بشر
محمد یراحی
...خوب بودن کافیست
برای بیش از یک دهه، سوریه صحنه یکی از وحشیانهترین درگیریهای زمان ما بوده است. جنگ داخلی سوریه که در سال ۲۰۱۱ آغاز شد، میلیونها نفر را به کام مرگ کشاند و یک فاجعه انسانی بیسابقه به بار آورد. رژیم ایران، از طریق حمایت مستقیم نظامی، مالی و سیاسی از رژیم اسد، نقشی کلیدی در تشدید رنج مردم سوریه ایفا کرده است.
ارتباط بین ایران و سوریه
روابط نزدیک بین ایران و سوریه به دهه ۱۹۸۰ بازمیگردد، زمانی که حافظ اسد، پدر بشار اسد، در این کشور حکومت میکرد. در طول جنگ ایران و عراق (۱۹۸۰-۱۹۸۸)، سوریه حمایت سیاسی و نظامی خود را به ایران ارائه داد که یک شراکت استراتژیک قوی بین دو کشور ایجاد کرد. این اتحاد پس از به قدرت رسیدن بشار اسد در سال ۲۰۰۰ ادامه یافت و پس از آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ شدت گرفت.
حمایت از رژیم اسد توسط ایران
از سال ۲۰۱۱، رژیم ایران حمایت گستردهای از رژیم اسد برای حفظ قدرت آن انجام داد. این حمایت شامل موارد زیر بود:
کمک نظامی: اعزام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (IRGC) و شبهنظامیان شیعه مانند حزبالله به سوریه.
حمایت مالی: میلیاردها دلار در اقتصاد و ارتش سوریه سرمایهگذاری شد.
مشاوره استراتژیک: ایران مشاورانی را برای هماهنگی عملیات نظامی علیه مخالفان ارائه داد.
این اقدامات به رژیم اسد امکان داد حملات وحشیانهای علیه مردم خود انجام دهد، از جمله استفاده از سلاحهای شیمیایی، بمبارانهای سیستماتیک و محاصره شهرها.
نقض حقوق بشر توسط شبهنظامیان ایرانی
شبهنظامیان ایرانی و حامیان آنها به طور مستقیم در نقض شدید حقوق بشر شرکت داشتند، از جمله:
کشتار غیرنظامیان: گزارشهای متعددی کشتارهای سیستماتیک را مستند کردهاند که اغلب با هدف ریشهکن کردن گروههای مخالف انجام شده است.
آوارهسازی و تغییر مکان: میلیونها سوری به دلیل حملات هدفمند آواره شدند. ایران در برخی مناطق سعی کرده با اسکان جوامع شیعه ترکیب جمعیتی را تغییر دهد.
شکنجه و بازداشتها: زندانها و بازداشتگاههای مخفی تحت حمایت شبهنظامیان ایرانی مکانهایی برای نقض وحشتناک حقوق بشر بودهاند.
تأثیر بر مردم سوریه
مداخله ایران بحران انسانی در سوریه را به شدت تشدید کرده است:
بحران پناهجویان: بیش از ۶ میلیون نفر در داخل سوریه آواره شدند و ۶ میلیون نفر دیگر به خارج از کشور گریختند.
ویرانی زیرساختها: مدارس، بیمارستانها و مناطق مسکونی از طریق حملات هدفمند تخریب شدند.
تغییرات جمعیتی: سیاستهای اسکان مجدد ایران تنشها و درگیریهای بیشتری در منطقه ایجاد کرده است.
مسیر آزادی سوریه
با وجود حمایت گسترده ایران و سایر متحدان، مخالفان سوری مبارزه خود را برای آزادی و عدالت رها نکردهاند. تحریمهای بینالمللی و انزوای رژیم اسد به افزایش فشار بر آن کمک کرده است. اما مسیر به سوی آزادی کامل سوریه همچنان دشوار است، زیرا ایران همچنان به گسترش نفوذ خود در منطقه ادامه میدهد.
واکنشهای بینالمللی
نقش ایران در سوریه به طور گستردهای از سوی جامعه بینالمللی محکوم شده است. تحریمها علیه رژیم ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فشارهایی را ایجاد کردهاند، اما حمایت از اسد همچنان ادامه دارد. سازمانهای حقوق بشری خواستار واکنش قویتر بینالمللی برای محاکمه عاملان جنایات جنگی شدهاند.
چرا این مقاله مهم است
جنایات رژیم ایران در سوریه نباید فراموش شود. این جنایات نمونهای تکاندهنده از نادیده گرفتن حقوق بشر و قربانی کردن زندگیها برای دستیابی به اهداف ژئوپلیتیکی است. وظیفه ماست که رنج مردم سوریه را آشکار کنیم و برای عدالت تلاش کنیم.
سخن پایانی
سوریه به صلح، عدالت و احیای حقوق بشر نیاز دارد. رژیم ایران باید برای نقش خود در این درگیری پاسخگو شود. تنها از طریق همکاری بینالمللی و تلاش بیوقفه برای حقوق بشر میتوان امید به آیندهای بهتر ایجاد کرد.